Alert! WSA uchyla decyzję Prezesa UODO w sprawie e-mail marketingu

Ten listopadowy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jest jednym z najważniejszych orzeczeń 2022 r. w sprawach dotyczących e-mail marketingu. 

Przesyłanie informacja handlowej z jednej strony opiera się na przepisach dotyczących ochrony danych osobowych, a z drugiej na podstawie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

W omawianej sprawie – pewna spółka prowadząca sklep stacjonarny i internetowy przesłała swojemu klientowi, który dokonał zakupu, wiadomość e-mail z “prośbą o ocenę zakupionych produktów”. 

Osoba, która odebrała taką wiadomość e-mail zapytała spółkę, kiedy wyrażała zgodę na otrzymywanie wiadomości marketingowych.

Spółka odpowiedziała skarżącej, że:

traktuje jej pytanie jako sprzeciw wobec przetwarzania jej danych osobowych w celu komunikacji „okołosprzedażowej”, wyjaśniła, że podstawę przetwarzania stanowi prawnie uzasadniony interes administratora

Testuj serwis Judykatura.pl przez 14 dni!

W takim stanie faktycznym Prezes UODO, w decyzji z marca 2022 r., odmówił uwzględnienia wniosku Klienta wskazując, że:

w ramach marketingu można wyróżnić wiele zagadnień, takich jak: odnajdowanie i ocenianie możliwości rynkowych prowadzących do zaspokojenia potrzeb określonych odbiorców (nabywców) oraz dokładnie ustalenie tych potrzeb, opracowanie w oparciu o tę wiedze produktu (usługi) oraz strategii jego dystrybucji, czy przygotowanie odpowiedniej strategii ceny i promocji

marketing usług jest systemem zintegrowanych działań firmy usługowej na rynku obejmującym identyfikację, kształtowanie, a następnie zaspakajanie potrzeb w sposób zapewniający satysfakcję klientom i realizację ich własnych celów ekonomicznych. Kształtowanie wyższego poziomu usługi, która powinna spełniać więcej potrzeb i dostarczać więcej wartości klientowi, wpływa na budowanie przewagi konkurencyjnej takiej firmy i jest formą marketingu

dokonując zakupów od Spółki skarżąca została powiązana ze Spółką umową sprzedaży. Założyła i miała aktywne konto zakupowe. Była w trakcie reklamowania produktu. Mogła zatem spodziewać się przetwarzania swoich danych osobowych w prawnie uzasadnionym interesie Spółki, za jaki można uznać prośbę o ocenę zakupionego produktu

W swojej decyzji Prezes UODO powołał:

art. 10 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r., poz. 344), dalej: „u.ś.u.d.e.”, zgodnie z którym zakazane jest przesyłanie informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej.

Informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny

wskazał, że zgodnie z art. 4 u.ś.u.d.e. jeżeli ustawa wymaga uzyskania zgody usługobiorcy, stosuję się przepisy o ochronie danych osobowych

stwierdził, że zgody takiej, o której mowa w art. 6 ust. 1 lit. a RODO, Spółka nie posiada, ale jej pozyskanie byłoby działaniem nadmiarowym wobec faktu, że posiadała przesłankę legalności przetwarzania danych, o której mowa w art. 6 ust. 1 lit. f RODO, oraz tego, że wystarczającym dla procesu przetwarzania danych jest spełnienie co najmniej jednej z przesłanej tego artykułu. Jednocześnie organ stwierdził, że w sprawie nie doszło do naruszenia art. 5 ust. 1 lit. a RODO, zgodnie z którym dane osobowe muszą być przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której dane dotyczą – w odniesieniu do zgód marketingowych, których Spółka od skarżącej nie uzyskała. Zgody te dotyczą bowiem działań marketingowych podmiotów współpracujących ze Spółką oraz otrzymania od Spółki informacji marketingowych dostosowanych do preferencji skarżącej

Testuj serwis Judykatura.pl przez 14 dni!

Dodatkowo organ wskazał, że uzasadniony interes administratora danych (art. 6 ust. 1 lit. f RODO) stanowi podstawę prawną dla przetwarzania danych osobowych w celach marketingu bezpośredniego. Zgody, o której mowa w art. 10 ust. 2 u.ś.u.d.e., nie należy utożsamiać ze zgoda, o której mowa w art. 6 ust. 1 lit. a RODO. Zgoda, o której mowa w art. 10 ust. 2 u.ś.u.d.e., stanowi jedynie wyraz powiązania podmiotów, o którym mowa w motywie 47 preambuły RODO. Zgoda szczególna jest zatem dodatkowym wymogiem możliwości skorzystania z danej formy kontaktu, a nie samą w sobie podstawą prawną przetwarzania danych osobowych w rozumieniu RODO. To zaś, że do uzyskania zgody użytkownika końcowego stosuje się przepisy o ochronie danych osobowych (art. 4 u.ś.u.d.e.) oznacza jedynie konieczność dokonywania oceny skuteczności zgodny w odniesieniu do postanowień RODO.

Powodem uchylenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie punktu drugiego decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych było:

nie wyjaśnia toku rozumowania organu, które legło u podstaw podjętego w sprawie rozstrzygnięcia, co stanowi o naruszeniu art. 107 § 3 k.p.a. w związku z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781), dalej: „u.o.d.o”, a w konsekwencji czyni zaskarżoną decyzję co najmniej przedwczesną

WSA w Warszawie szczegółowo uzasadnił powyższe stanowisko wskazując, że:

warunkiem oparcia przetwarzania danych osobowych na przesłance, o której mowa w art. 6 ust. 1 lit. f RODO, jest spełnienie łącznie następujących wymogów: 1) identyfikacja prawnie uzasadnionego interesu, który jest realizowany przez administratora lub osobę trzecią, 2) zweryfikowanie niezbędności przetwarzania dla realizacji celu wynikającego z przedmiotowego interesu, 3) ocena, czy nie jest spełniona przesłanka o charakterze negatywnym w postaci występowania w danym stanie faktycznym interesów lub podstawowych i wolności podmiotów danych, które mają charakter nadrzędny wobec prawnie uzasadnionych interesów administratora danych lub osoby trzeciej.

Aktualności Plus 360 dni
599
 PLN z VAT
  • Zapoznaj się z argumentacją Urzędu, Sądu czy Trybunału
  • Fachowe i czytelne podsumowanie omawianego orzeczenia
  • Dostęp do wszystkich aktualności na stronie
  • Jako pierwszy masz dostęp do ważnych argumentów
Wybieram
Wyszukiwarka Plus 360 dni
2899
 PLN z VAT
  • Dostęp do Wyszukiwarka 360 Dni
  • Dostęp do Aktualności Plus 360 Dni
  • 3 konsultacje RODO w ramach subskrypcji
Wybieram
Wyszukiwarka 360 dni
2365
 PLN z VAT
  • Baza Orzeczeń Sądów i Trybunałów
  • Eksperckie tezy wybranych orzeczeń
  • Decyzje Prezesa UODO
  • Decyzje Europejskich Organów Nadzorczych
  • Wytyczne i Opinie EDPB oraz EDPS
  • Źródło argumentów w postępowaniu administracyjnym
Wybieram

Ponad 2000 orzeczeń o Ochronie Danych Osobowych (RODO). Codzienna aktualizacja bazy orzeczeń.

Teraz zamawiasz Szkolenie RODO - Inspektor Ochrony Danych.  Nie musisz podawać karty płatniczej. Wystarczy, że wypełnisz formularz a na podany adres e-mail otrzymasz fakturę VAT do opłacenia. Ważne: Dopiero po zaksięgowaniu płatności – system utworzy konto użytkownika oraz uruchomi subskrypcję. Dopiero od tego momentu rozpoczyna się okres Subskrypcji.


    Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Piotr Liwszic prowadzący działalność gospodarczą jawneprzezpoufne Piotr Liwszic z siedzibą przy ul. Grzybowskiej 43, 00-855 Warszawa, NIP: 521-332-36-17, tel: (+48) 721 621 299, email: kontakt@judykatura.pl. Dane osobowe będą przetwarzane w celu realizacji dostępu do serwisu. Każdej osobie przysługuje prawo dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia, wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania oraz wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Więcej informacji na temat przetwarzania Państwa danych osobowych dostępne jest w polityce prywatności.

    Sąd wskazał konkretne braki uzasadnienia decyzji Prezesa UODO:

    podkreślenia w tym miejscu wymaga, że punkt ciężkości omawianej podstawy przetwarzania danych powinien być poszukiwany właśnie w dążeniu do wyważenia interesów podmiotów uczestniczących w procesie przetwarzania danych, nie zaś sprowadzać się do poszukiwania takich interesów związanych z przetwarzaniem danych, które mogą być uznane za uzasadnione prawnie.

    konsekwentnie, za zgodne z prawem na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f RODO należy uznać takie przetwarzanie danych osobowych, które odbywa się w prawnie uzasadnionym interesie administratora danych lub osoby trzeciej i jednocześnie nie przeważa nad interesem osoby, której dane dotyczą, nie naruszając jednocześnie jej podstawowych prawa i wolności. Koncepcja ochrony danych osobowych polega bowiem na balansowaniu interesów.

    Kwestia ta została w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji całkowicie przez organ pominięta.

    Nadto Sąd odniósł się do przepisów szczegółowych w zakresie przesyłania informacji handlowej:

    analizując natomiast jakie operacje na danych będą dopuszczalne przy marketingu bezpośrednim nie można pomijać przepisów szczególnych, które zawierają bardziej rygorystyczne warunki dopuszczalności jego niektórych form. Takim przepisem jest właśnie art. 10 u.ś.u.d.e., który uzależnia możliwość wysłania informacji handlowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej od zgody adresata informacji

    rozpatrując sprawę ponownie organ uwzględni dokonaną ocenę prawną. Ponownie oceni, czy w okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy istniała przesłanka legalizująca przetwarzanie danych osobowych skarżącej w postaci adresu e-mail, polegające na wysłaniu (za pośrednictwem poczty elektronicznej) prośby o ocenę zakupionego produktu, w sytuacji nieposiadania przez Spółkę zgody, o której mowa w art. 10 ust. 2 u.ś.u.d.e.