WSA potwierdza, że organ nadzorczy ma dwa miesiące na załatwienie skargi

W tym orzeczeniu WSA w Warszawie odniósł się do zagadnienia oscylującego w temacie terminu, w jakim Prezes UODO zobowiązany jest załatwić skargę związaną z przetwarzaniem danych osobowych.

Sąd rozstrzygnął skargę pewnego Obywatela na “działanie” Prezesa UODO, które polegało na niezałatwieniu sprawy przez ponad 3 lata i 7 miesięcy od dnia wniesienia skargi.

Obywatel ten poskarżył się we wrześniu 2019 r. organowi nadzorczemu, co do nieprawdiłowości w przetwarzaniu jego danych osobowych przez jeden z Banków.

Po uzyskaniu w dniu 2 grudnia 2019 r. odpowiedzi banku na pierwsze wezwanie o udzielenie wyjaśnień, kolejną czynność w sprawie podjął w dniu 12 czerwca 2020 r. (tj. po upływie ponad 6 miesięcy).

Następnie po uzyskaniu w dniu 30 czerwca 2020 r. odpowiedzi banku na drugie wezwanie o udzielenie wyjaśnień, organ kolejną czynność w sprawie podjął w dniu 18 lutego 2021 r. (tj. po upływie ponad 7 miesięcy).

Po uzyskaniu odpowiedzi banku na kolejne wezwanie o udzielenie wyjaśnień w dniu 25 maja 2021 r. organ nie podejmował zaś jakichkolwiek czynności w sprawie przez 1 rok i 4 miesiące aż do momentu złożenia przez skarżącego ponaglenia.

Organ nie podejmował również żadnych czynności procesowych w sprawie przez ponad 7 miesięcy po poinformowaniu stron pismem z dnia 20 września 2022 r., że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie okazał się wystarczający do wydania decyzji.

Prezes UODO wydał decyzję w maju 2023 r. tj. 7 miesięcy po otrzymaniu skargi na swoje działanie.

Według Prezesa UODO czynności w sprawie:

podejmował zaś szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia zgodnie z zasadą, o której mowa w art. 12 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r., poz. 775 ze zm., powoływanej dalej jako k.p.a.).

Organ powołał się następnie na treść art. 78 ust. 2 RODO, zgodnie z którym organ nadzorczy zobligowany jest do poinformowania osoby, której dane dotyczą w terminie trzech miesięcy o postępach lub efektach rozpatrzenia skargi.

Zdaniem organu, przepis ten – nieokreślający granicznego terminu rozpatrzenia skargi przez organ nadzorczy – stanowi uregulowanie szczególne wobec przepisów k.p.a. dotyczących terminów załatwiania spraw administracyjnych.

WSA w Warszawie nie podzielił tego poglądu.

jak podkreśla się w orzecznictwie sądów administracyjnych (vide wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 października 2023 r. sygn. akt III OSK 5391/21, wszystkie powoływane orzeczenia są dostępne w internetowej bazie orzeczeń sądów administracyjnych), zgodnie z art. 35 § 4 k.p.a. przepisy szczególne mogą określać inne terminy niż wskazane w treści tego artykułu;

takim przepisem szczególnym nie jest jednak art. 78 ust. 2 rozporządzenia nr 2016/679, nie określa on bowiem terminu załatwienia skargi przez organ nadzorczy;

termin trzech miesięcy, o jakim mowa w tym przepisie, odnosi się do wykonania przez organ nadzorczy obowiązku poinformowania strony, której dane dotyczą, o postępach i efektach rozpoznawania jej skargi, z jego upływem RODO łączy możliwość uruchomienia przez podmiot danych środków ochrony prawnej przed sądem.

Sąd wskazał także, że:

termin trzech miesięcy wskazany w art. 78 ust. 1 rozporządzenia nr 2016/679 odnosi się do prawa żądania uruchomienia skutecznego środka ochrony prawnej przed sądem (kontroli sądu administracyjnego poprzez skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania), jeżeli w tym terminie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych nie rozpatrzył skargi lub nie poinformował osoby, której dane dotyczą o postępach lub efektach rozpatrywania skargi wniesionej zgodnie z art. 77;

W rozpoznawanej sprawie jak wynika z akt sprawy, pismem z dnia 19 września 2019 r. S. D. złożył do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych skargę na nieprawidłowości w przetwarzaniu jego danych osobowych. Skarga ta wpłynęła do organu w dniu 27 września 2019 r. Określony w art. 35 § 3 k.p.a., termin do załatwienia sprawy upłynął zatem w dniu 27 listopada 2019 r. Tymczasem organ wydał decyzję kończącą postępowanie administracyjne w tej sprawie w dniu […] maja 2023 r., tj. ponad 3 lata i 5 miesięcy po upływie terminu. Nie budzi zatem wątpliwości Sądu, że organ pozostawał bezczynny w rozpoznaniu wniosku skarżącego. W związku z powyższym Sąd w pkt 1 sentencji stwierdził, że organ pozostawał w bezczynności w rozpatrzeniu wniosku skarżącego z dnia 19 września 2019 r.

I na koniec Sąd uzasadnił przyznanie “zadośćuczynienia” obywatelowi za takie “działanie” urzędu:

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie wystąpiły okoliczności przemawiające za przyznaniem na rzecz skarżącego w pkt 3 sentencji wyroku sumy pieniężnej w wysokości 4000 zł, co ma stanowić swego rodzaju rekompensatę za uciążliwości dla skarżącego związane z długotrwałym prowadzeniem przez organ postępowania, wielokrotnie przekraczającym prawem przewidziane terminy.

wysokość przyznanej sumy pieniężnej jest niższa niż wnioskowana przez skarżącego, jednak zdaniem Sądu, jest ona adekwatna z punktu widzenia realizacji celów tej instytucji, w szczególności uwzględniając, że organ wydał ostatecznie decyzję administracyjną kończącą postępowanie w tej sprawie, w związku z czym brak jest konieczności podejmowania wobec organu działań o charakterze dyscyplinującym.