UZASADNIENIE
W dniu […] lutego 2020 r. do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (dalej: “Prezes UODO”, “organ”) wpłynęła skarga K. K. (dalej: “uczestniczka postępowania”), zamieszkałej w B. przy ul. […] , na nieprawidłowości w procesie przetwarzania przez P. K. (dalej: “skarżący”), zamieszkałego w B. przy ul. […], jej danych osobowych pochodzących z monitoringu wizyjnego. Zdaniem uczestniczki postępowania, kamera z posesji skarżącego, “włącza się i dokonuje monitoringu i nagrywania” nieruchomości będącej jej współwłasnością.
Uczestniczka postępowania domagała się od Prezesa UODO nakazania skarżącemu zaprzestania przetwarzania jej danych osobowych za pomocą monitoringu wizyjnego oraz nakazania usunięcia zarejestrowanych w ten sposób jej danych osobowych.
W toku postępowania wyjaśniającego organ ustalił, że skarżący zainstalował monitoring wizyjny w celu bezpieczeństwa osób i mienia, w szczególności ochrony jego nieruchomości przed kolejną kradzieżą. W wyjaśnieniach z […] grudnia 2020 r. skarżący wskazał, iż w 2015 r. jego dom rodzinny przy ul. […] w B. został okradziony, a postępowanie karne trwało latami. Nagrania z monitoringu usuwają się poprzez nagranie jednego nagrania na kolejne. Skarżący załączył do wyjaśnień z […] grudnia 2020 r. wydruki obrazów (ujęć) z kamery zainstalowanej na elewacji jego nieruchomości.
W wystąpieniu z […] stycznia 2021 r. skarżący oświadczył, że nie przetwarza danych osobowych uczestniczki pochodzących z monitoringu wizyjnego w zakresie wizerunku, ponieważ jej nieruchomość jest oddzielona (zasłonięta) bardzo wysokim murowanym ogrodzeniem, a od strony garażu mur sięga aż od dach. Skarżący podkreślił, iż nie przekazywał nikomu nagrań z monitoringu.
Decyzją z […] marca 2021 r. Prezes UODO, na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.; dalej: “k.p.a.”) w związku z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1781) w związku z art. 6 ust. 1 lit. f, art. 13 oraz art. 58 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych – Dz. Urz. UE L 119 z 4 maja 2016 r., str. 1 ze zm.; dalej: “RODO”), nakazał skarżącemu zaprzestania przetwarzania danych osobowych uczestniczki postępowania, pochodzących z nagrań z monitoringu wizyjnego obejmującego swoim zasięgiem część jej nieruchomości w postaci balkonu; nakazał skarżącemu wypełnić względem uczestniczki postępowania obowiązek informacyjny wynikający z art. 13 ust. 1 lit. c, d, e oraz art. 13 ust. 2 lit. a, b, d RODO, a w pozostałym zakresie odmówił uwzględnienia wniosku.
W uzasadnieniu ww. decyzji organ podał, że przedmiotowa sprawa dotyczy danych z zakresu tzw. “danych zwykłych”, których przetwarzanie reguluje art. 6 ust. 1 RODO stanowiący, iż przetwarzanie danych osobowych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy spełniona jest jedna z przesłanek wskazanych w tym przepisie. Katalog przesłanek wymienionych w art. 6 ust. 1 RODO jest zamknięty. Każda z przesłanek legalizujących proces przetwarzania danych osobowych ma charakter autonomiczny i niezależny. Oznacza to, że przesłanki te co do zasady są równoprawne, czyli spełnienie co najmniej jednej z nich stanowi o zgodnym z prawem przetwarzaniu danych osobowych. W myśl art. 6 ust. 1 lit. f RODO, przetwarzanie jest legalne, gdy jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem. Nadto proces przetwarzania danych osobowych musi być zgodny z zasadami ustanowionymi w art. 5 ust. 1 RODO. Jedną z tych zasad jest zasada minimalizacji danych (lit. c) wymagająca, aby proces przetwarzania danych osobowych był m.in. adekwatny, ograniczony do celów, dla których są one przetwarzane.
Prezes UODO uznał, iż monitoring zainstalowany przez skarżącego obejmuje swoim zasięgiem jego nieruchomość, ale także część drogi oraz nieruchomości uczestniczki postępowania, tj. jej balkon, co – zdaniem organu – wynika z załączonych do wyjaśnień skarżącego wydruków przedstawiających zasięg kamery. Tym samym wizerunek uczestniczki postępowania może być przetwarzany za pomocą monitoringu wizyjnego zainstalowanego przez skarżonego.
Wobec ustalenia, że monitoring wizyjny zainstalowany przez skarżącego obejmuje obszar wykraczający poza granicę jego nieruchomości (tj. część drogi oraz nieruchomości uczestniczki), organ nie podzielił argumentacji skarżącego, wedle której jego działanie stanowi przetwarzanie danych w ramach czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze, co wyłącza stosowanie norm RODO, zgodnie z treścią art. 2 ust. 2 lit. c RODO.
Prezes UODO stwierdził, iż skarżący posiada prawnie usprawiedliwiony cel, o którym mowa w art. 6 ust. 1 lit. f RODO, do stosowania monitoringu obejmującego swoim zasięgiem część drogi. Natomiast okoliczność kradzieży z 2015 r. nie może uzasadniać wykonywania monitoringu w szerszym zakresie, tj. obejmującym nieruchomość uczestniczki. W konsekwencji powyższego organ zastosował uprawnienia określone w art. 58 ust. 2 lit. c i d RODO, nakazując skarżącemu zaprzestania przetwarzania danych osobowych uczestniczki postępowania, pochodzących z nagrań z monitoringu wizyjnego obejmującego swoim zasięgiem część jej nieruchomości, a także wypełnienie wobec niej obowiązku informacyjnego przewidzianego w art. 13 ust. 1 lit. c, d, e oraz art. 13 ust. 2 lit. a, b, d RODO. Jednocześnie Prezes UODO nie znalazł podstaw do zastosowania art. 58 ust. 2 RODO w odniesieniu do monitoringu wizyjnego obejmującego swoim zasięgiem część drogi publicznej.
Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi skarżącego (reprezentowanego przez radcę prawnego A. K.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której zarzucono:
1) naruszenie art. 7, art. 8, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego sprawy, skutkującym błędnym ustaleniem okoliczności sprawy;
2) art. 2 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 2 RODO poprzez ich błędne zastosowanie;
3) art. 2 ust. 2 lit. c RODO poprzez jego niezastosowanie;
4) art. 13 ust. 1 lit. c, d e oraz art. 13 ust. 2 lit. a, b, d RODO poprzez ich błędne zastosowanie.
W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w części, tj. w zakresie pkt 1 i pkt 2 oraz wydanie Prezesowi UODO zaleceń odnośnie konieczności odmowy uwzględnienia wniosku uczestniczki postępowania również w tej części, o której mowa w pkt 1 i pkt 2 decyzji, a także zasądzenie od organu na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że organ pominął jego wyjaśnienia, podczas gdy skarżący nie ma technicznej możliwości monitorowania balkonu uczestniczki postępowania, ponieważ ich nieruchomości odgradza mur.
W odpowiedzi na skargę Prezes UODO wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji.
Na rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w dniu […] października 2021 r., która odbyła się przy użyciu urządzenia technicznego umożliwiającego przeprowadzenie rozprawy na odległość z jednoczesnym przekazem obrazu i dźwięku, stawiła się osobiście pełnomocnik skarżącego. Po okazaniu jej wydruków przedstawiających zasięg kamery umieszczonej na elewacji budynku skarżącego, zakwestionowała, że widnieje na nich część nieruchomości uczestniczki postępowania. Odnośnie pierwszego i drugiego zdjęcia załączonego do pisma skarżącego z […] grudnia 2020 r., pełnomocnik skarżącego stwierdziła, iż nie dotyczą one w ogóle ul. […] w B., a w szczególności nie obejmują nieruchomości uczestniczki postępowania. W kwestii trzeciego zdjęcia załączonego do ww. pisma, pełnomocnik skarżącego podała, że jest na nim mur wzniesiony od ul. […] w B. pomiędzy nieruchomością skarżącego a nieruchomością uczestniczki postępowania. Pełnomocnik skarżącego nie była w stanie wskazać z całą pewnością, czy z drugiej strony kamera także obejmuje mur.
Natomiast uczestniczka postępowania (która stawiła się na rozprawie przy użyciu urządzenia technicznego umożliwiającego przeprowadzenie rozprawy na odległość z jednoczesnym przekazem obrazu i dźwięku) oświadczyła, iż kamera obejmuje połowę jej ogrodu i część tarasu. Wysokość muru nie ma, według niej, znaczenia, gdyż i tak kamera rejestruje część jej nieruchomości.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 137) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.; dalej: “p.p.s.a.”), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. W myśl art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a. Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności (§ 2).
Skarga oceniana w świetle powyższych kryteriów zasługuje na uwzględnienie, bowiem Prezes UODO, wydając zaskarżoną decyzję, dopuścił się naruszenia przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 7, art. 77 § 1, art. 80, a także art. 107 § 3 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
W niniejszej sprawie Prezes UODO przyjął, że za zamontowaniem przez skarżącego monitoringu (kamery) przemawiał “prawnie uzasadniony interes” w postaci zapobieżenia ewentualnej kradzieży, a taka wydarzyła się już w 2015 r. Skorzystanie z przesłanki art. 6 ust. 1 lit. f RODO wymaga pogłębionej analizy danego stanu faktycznego, który nie został w kontrolowanej sprawie właściwie ustalony, przez co zaskarżona decyzja nie podaje się kontroli tut. Sądu. Podkreślić bowiem trzeba, że zaskarżoną decyzję organ wydał w następstwie prawnej oceny faktu, iż zainstalowany przez skarżącego monitoring obejmuje swoim zasięgiem nie tylko należącą do niego nieruchomość, ale też część drogi publicznej oraz balkon uczestniczki postępowania. Powyższe ustalenie nie znajduje żadnego oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym, który w tym zakresie ogranicza się do trzech wydruków z kamery monitoringu, zamontowanej na elewacji budynku skarżącego, przedłożonych przez skarżącego przy piśmie z […] grudnia 2020 r. Na podstawie tych samych wydruków skarżący wywodzi, iż zainstalowane przez niego kamery w ogóle nie obejmują nieruchomości uczestniczki postępowania.
Przy aktualnej zawartości akt administracyjnych sprawy nie sposób przesądzić racji stron w tym sporze.
Ponownie rozpatrując sprawę, organ dokona pełnych i niebudzących wątpliwości ustaleń stanu faktycznego, stosownie do art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., a następnie podda go ponownej ocenie – w kontekście stanowiska uczestniczki postępowania. W szczególności organ ustali w jakich miejscach skarżący usytuował kamery i jaki jest ich zasięg. Oceniając wszechstronnie zgromadzony materiał dowodowy, Prezes UODO powoła w uzasadnieniu decyzji fakty, które uznał za udowodnione i dowody, na których się oparł oraz wskaże przyczyny, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Zważy przy tym, że decyzja nie może pozostawiać wątpliwości co do zasadności przesłanek, którymi organ kierował się, załatwiając sprawę w określony sposób (art. 107 § 3 w związku z art. 11 k.p.a.).
Mając na uwadze powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a., orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.
O zwrocie kosztów postępowania obejmujących wpis sądowy od skargi i wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika skarżącego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa (łącznie 697 zł), Sąd postanowił w punkcie drugim sentencji wyroku w oparciu o art. 200 w związku z art. 205 § 2 p.p.s.a. oraz § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265). |